Choroby grzybowe wiśni to jedne z najczęściej atakujących te drzewa pestkowe. Niestety, nie zwalczane mogą być bardzo niebezpieczne. Szybko przenoszą się z jednego okazu na drugi. Bardzo często na zwiększone występowanie chorób grzybowych wiśni ma pogoda, na którą wpływu nie mamy. Im większa wilgotność przez cały okres wegetacyjny tym lepsze warunki do rozmnaża się zarodników grzybów. Choroby grzybowe wiśni w szybkim czasie mogą zaatakować całą plantacje i doprowadzić do całkowitego zniszczenia drzew. Aby tego uniknąć warto jest zastosować profilaktyczne opryski przeciw chorobom grzybowym wiśni. Zdecydowanie lepiej zapobiegać niż leczyć.
Ogólne zasady oprysku wiśni
Niezwykle istotne w pielęgnacji drzew sadowniczych jest pielęgnacja przez oprysk. Choroby zwłaszcza grzybowe w momencie gdy dają widoczne objawy mogą być już nie do zwalczenia. Jednak nie można się poddawać i warto wtedy zastosować oprysk nazywany interwencyjnym. Dlatego wielu doświadczonych sadowników stosuje opryski jako jeden z zabiegów pielęgnacyjnych swoich drzew.
Przeprowadzenie oprysków wiśni zależy od tego w jakiej fazie rozwojowej jest drzewo. Dokładny termin oprysku wiśni ustalmy na podstawie stanu rozwoju naszych roślin oraz na podstawie warunków pogodowych. Idealny czas na oprysk to poranek lub wieczór. Zbyt wysoka temperatura powoduje ulatnianie się substancji aktywnych z oprysku. Deszcz podczas oprysku lub zaraz po nim spowoduje spłukanie preparatu z rośliny a co za tym idzie nasz oprysk będzie zupełnie nie ważny. Dlatego tak istotne jest aby przed opryskiem obserwować prognozę pogody aby zabieg był efektywny.
Zabiegu opryskiwania wiśni powinny być wykonywane odkażanym, umytym sprzętem. Osoby wykonujące je mieć rękawice ochronne, kombinezon i okulary ochronne. To bardzo istotne aby zachowywać wszelkie zasady ostrożności.
Oprysk wiśni - jaki opryskiwacz wybrać?
Posiadając drzewka wiśni wcześniej czy później staniemy przed decyzją oprysku. Warto zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt, który umożliwi nam sprawne wykonanie tego zabiegu. Na rynku jest wiele opryskiwaczy renomowanych firm. Do tych najprostszych zaliczamy te ręczne, które są stosunkowo małe, dość poręczne. Jednak sprawdzą się one lepiej do roślin mniejszych, gdyż ich pojemność nie jest taka duża. Można go wykorzytać również do zwykłego zraszania roślin ogrodowych czy nawet tych, które posiadamy w domu. Do oprysku wiśni lepiej wybrać opryskiwacze z lancą i pojemnikiem na oprysk kilkunastolitrowym na kółkach czy z uchwytami na ramiona. Ustawiamy strumień z jakim będziemy opryskiwać a całą substancję mamy w pojemniku, który stawiamy przy drzewie lub są takie modele, które pozwalają pojemnik założyć na plecy jak zwykły plecak. Komfort z takiego opryskiwania jest ogromny, kręgosłup jest zabezpieczony a my możemy swobodnie manewrować lancą, która ma spory zasięg zraszania.
Skuteczność oprysku wiśni zapewni nam dokładne pokrycie roślin przez preparat. Starajmy się oprysk wiśni wykonywać powoli i dokładanie. Pamiętajmy o tym aby preparat dostał się w każde miejsce rośliny, w zakamarki pędów czy kory. Istotne jest aby nie tylko opryskać wiśnie na których się skupiamy w tym tekście ale także rośliny sąsiadujące z nimi. Zarodniki mogą przetrwać na innych drzewach sąsiadujących z naszą plantacją. Do tego jednorazowy oprysk nic nie pomoże, należy je wykonywać regularnie np. 3-4 razy w odstępach kilku dni, zgodnie z opisem na instrukcji.
Najczęściej występującymi chorobami grzybowymi wiśni są:
- drobna plamistość liści drzew pestkowych
- dziurkowatość liści drzew pestkowych
- gorzka zgnilizna wiśni
- brunatna zgnilizna drzew pestkowych
W zależności od tego jakie choroby wiśni nam zdecydowanie bardziej zagrażają tym lepiej trzeba się przygotować do sezonu. Pierwsze zabiegi przed chorobami grzybowymi mają miejsce w okresie nabrzmiewania pąków, najczęściej ten okres przypada na luty i marzec. Wtedy zaleca się smarowanie miejsc po cięciu maściami ogrodniczymi, które chronią przed dostaniem się zarodników grzyba do ran po cięciu. Pomaga to w walce między innymi z jedną z chorób wiśni np. z gorzką zgnilizną wiśni. Kolejnym ważnym okresem jest czas przed kwitnieniem wtedy zalecane są albo opryski ekologiczne albo chemiczne przed brunatną zgnilizną drzew pestkowych i dziurkowatością liści drzew pestkowych.
Ekologiczne opryski wiśni
Do tych ekologicznych zaliczamy oprysk z wyciągu z krwawnika (1:10), skrzypu polnego (1:4), napar z chrzanu pospolitego (bez rozcieńczenia z wodą).
Opryski wiśni
Do oprysków chemicznych należy: Topsin M 500 S.C. jest to koncentrat w postaci stężonej, który rozcieńczamy z wodą. Ilość preparatu jaką trzeba zastosować jest widoczna na instrukcji dołączonej do opakowania w przypadku wiśni przeważnie jest to 15 ml na 5-9 l wody.
Topsin M500 SC
Przeznaczony jest do oprysku roślin, zaprawiania cebul, korzeni rozsady oraz odkażania podłoża.
Kolejnym ważnym czasem w ciągu całego okresu wegetacji jest kwitnienie. Wtedy roślina potrzebuje najbardziej komfortowych warunków do wzrostu. Okres wydawania kwiatów jest bardzo energochłonny, co za tym idzie jeśli kwiaty będą uszkodzone przez choroby grzybowe nasz plon będzie zdecydowanie gorszy lub nie będzie go wcale. A jeśli chodzi o zbiór wiśni właśnie na owocach zależy nam najbardziej. W czasie kwitnienia zalecane są opryski przed drobną plamistością liści drzew pestkowych. Mniej inwazyjne zabiegi to stosowanie wyciągu z krwawnika, skrzypu polnego czy gnojówki z chrzanu pospolitego.
Pamiętajmy o tym, że metody ekologiczne w momencie gdy widzimy jasne objawy choroby mogą nie być wystraczające. Inne opryski to zastosowanie Syllit 65 WP jest to środek w postaci proszku, który rozcieńcza się z wodą. Dawka to około 12g na 15 l wody. Po kwitnieniu bardzo skutecznym opryskiem jest zastosowanie Carpene 65 WP, jednak polecany jest on przy dużej uprawie wiśni do ochrony przed drobną plamistością drzew pestkowych. Zabieg wykonuje się do 1 miesiąca po kwitnieniu. Dawka to około 15 g na 7 l wody. Preparatem do walki z gorzką zgnilizną roślin drzew pestkowych jest np. Captan 80 WP, jego stosowanie rozpoczyna się również po kwitnieniu. Dawka zalecana to 15g na 5 l wody.
W okresie gdy pojawiają się zawiązki owoców jak i czas gdy są one już widoczne jest okresem gdy najmniej zajmujemy się opryskami chemicznymi. Okres karencji niektórych preparatów wynosi nawet do miesiąca przed zbiorem, zachowanie ich jest bardzo istotne. Opryski chemiczne są skuteczne jednak musimy je stosować w taki sposób aby były również bezpieczne. Istnieje możliwość zastosowania preparatu Topsin M 500SC na choroby grzybowe np. na dziurkowatość liści drzew pestkowych w okresie wzrostu owoców z zachowaniem okresu karencji!
Bez względu na to czy zbiory były zadowalające czy też nie warto już w sierpniu zacząć myśleć o nowym roku. Po zbiorze można dokonać oprysku wiśni mocznikiem o stężeniu 5%. Gdy pokryjemy nim opadłe liście możemy ograniczyć infekcje drobnej plamistości liści drzew pestkowych w kolejnym sezonie.
Podane powyżej zalecenia oprysków są przykładowymi, układając plan ochrony naszej plantacji musimy brać pod uwagę wiele czynników, między innymi wielkość naszej plantacji, warunki uprawy, pogodę czy sąsiedztwo w jakim znajdują się nasze drzewa. To pozwoli poznać nam nasze siedlisko i określić na co powinniśmy uważać. Jakie jest ryzyko wystąpienia danych chorób grzybowych na naszych wiśniach.
Literatura
- Choroby roślin sadowniczych, E. Paduch-Cichał, PWRiL, 2011
- Przedwczesne zrzucanie liści, M. Grabowski, Działkowiec, nr: 8, 2005
- Test: Opryskiwacze polowe, G. Mosch, Top Agrar Polska, nr: 9, 2003
- Opryskiwacze do ochrony roślin – tendencje rozwojowe, B. Sobkowiak, K. Sadowski, Technika Rolnicza, nr: 3, 2002
- Dziurkowatość liści drzew pestkowych, J. A. Lukowska, Miesięcznik Praktycznego Sadownictwa- Sad, nr: 5, 2009
- Ochrona wiśni, B. Blaszczyńska, Informacyjny Biuletyn Rolniczy, nr: 114, 2000
- Drobna plamistość liści drzew pestkowych, M. Grabowski, Działkowiec, nr: 6, 2012
- Metody integrowanej ochrony wiśni dla doradców, B. Meszek, InHort Skierniewice, 2013
- Ochrona wiśni przed chorobami, B. Pietrzak, Rolnictwo, Aktualności, Doradztwo, Analizy, Miesięcznik Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bartoszycach, nr: 4, 2003
