Jesień w pełni! Listopad w ogrodzie to czas na ostatnie porządki. Sprawdź nasz kalendarz ogrodnika, i poznaj prace które warto wykonać przed nadejściem pierwszych przymrozków! Kiedy drzewa i krzewy zaczynają rozpraszać złote liście, a poranki stają się coraz bardziej chłodne, ogrodnicy wiedzą, że nadszedł listopad - miesiąc, który wymaga od nich szczególnej uwagi w ogrodzie. Listopad to czas, kiedy ogrodnicy kończą przygotowania do zimy. Należy skupić się na zabezpieczeniu roślin, oczyszczeniu terenu i ochronie sprzętu. Oto najważniejsze prace ogrodnicze, które warto wykonać w tym miesiącu.

 

opadłe pomarańczowe liście na podłogę w ogrodzie

Spis treści

Listopad w ogrodzie - Sad owocowy. Kalendarz ogrodnika na listopad 2024

Listopad to czas ostatnich zbiorów w naszych ogrodach. Po pierwszych przymrozkach zajmujemy się przemarzniętymi owocami róży pomarszczonej, aronii, rokitnika i jarzębiny. Owoce te mimo przemarznięcia nie tracą swoich wartości odżywczych, a dodatkowo plony takie nie są już cierpkie. Drzewka owocowe i krzewy po nadejściu silniejszych przymrozków możemy zabezpieczyć. W tym celu u podstawy należy usypać około 30 cm kopczyk. Pień drzew natomiast okrywamy agrowłókniną - koniecznie zimową.

Listopad to miesiąc nawożenia, ale skupiamy się wówczas na takich, które bogate są w potas i fosfor. Możemy wykorzystać także kompost i obornik. Nie można zapominać, że po zasileniu gleby nawozami organicznymi lub mineralnymi konieczne jest przekopanie ziemi. W borówkowym ogrodzie możemy zająć się uzupełnieniem ściółki korą lub torfem.

Jesienne opryski drzew owocowych pomogą w walce z chorobami i szkodnikami, które mogłyby przetrwać zimę. Dodatkowo, warto wykonać opryski drzew owocowych preparatami miedziowymi, które ograniczą rozwój grzybów. Korona drzew owocowych może być narażona na złamania pod ciężarem śniegu, dlatego młode drzewa warto podeprzeć palikami.

Czy nie przegapiłeś prac wrześniowych w ogrodzie? ZOBACZ artykuł WRZESIEŃ W OGRODZIE - prace ogrodowe we wrześniu

Rośliny ozdobne - co zrobić w ogrodzie ozdobnym w listopadzie

Listopad to miesiąc, w którym wiele roślin ozdobnych przygotowuje się do zimowego spoczynku, ale wciąż istnieje wiele rzeczy, które można zrobić w ogrodzie ozdobnym, aby utrzymać go w dobrej kondycji i cieszyć się pięknem, nawet w chłodniejszych miesiącach. 

Jesienią liście opadają z drzew i krzewów. Zbieranie opadłych liści i innych resztek roślinnych pomoże utrzymać ogród w czystości, a także zapobiegnie rozwojowi chorób i grzybów zimujących np. czarnej plamistości liści róży. Byliny, które nie są ozdobne w okresie zimy należy przyciąć na wysokość około 20 cm. 



Nawóz Granulowany Jesienny Do Trawników 1kg Target

PAMIĘTASZ O NAWOZACH JESIENNYCH?

Nawóz jesienny do trawników jest to nawóz WE typu PK, zawierającym w swoim składzie takie składniki pokarmowe jak: fosfor, potas, wapń i siarkę.
ZOBACZ

Ogród warzywny w listopadzie. Kalendarz prac ogrodniczych w warzywniku

Wysiewamy ostatnie nasiona warzyw korzeniowych - marchew, pietruszkę i koper. Grządka powinna być dobrze przekopana, aby ziemi była lekka. Nasiona umieszczamy nieco niżej w podłożu niż zwykle, a także sadzimy je gęściej ponieważ ryzyko przemarznięcia nadal występuje. 

Ostatnie zbiory warzyw - Listopadowe prace w warzywniku

W listopadzie kończy się sezon zbiorów warzyw. To ostatni moment na zbiory warzyw takich jak jarmuż, kapusta czy późne odmiany marchwi i pietruszki. Przed nadejściem przymrozków warto wykopać warzywa korzeniowe i zadbać o ich przechowywanie warzyw w odpowiednich warunkach. Najlepszym miejscem do tego jest chłodna piwnica lub skrzynie z wilgotnym piaskiem. Po zbiorach warto przekopać glebę wokół roślin, usunąć resztki roślin i zastosować wapnowanie gleby, aby poprawić jej strukturę przed kolejnym sezonem.

Sadzenie roślin jesienią - cebulki, krzewy ozdobne, krzewy owocowe. Kalendarz prac ogrodowych w listopadzie

Sadzenie roślin w listopadzie i jesienią jest możliwe i nie niesie ryzyka, o ile robimy to przed nastaniem mrozów. Obecnie jesień, tak jak i zima, w naszym klimacie bywają różne. Niektórzy ogrodnicy są nawet zwolennikami sadzenia roślin cebulowych (takich tak tulipany, hiacynty, narcyzy, krokusy i inne) oraz bylin dopiero późną jesienią - w listopadzie. Robią to tak późno, aby rośliny nie zostały pobudzone do życia np. jeżeli październik okaże się ciepły. Wraz ze zmiana ocieplenia kalendarz ogrodniczych nasadzeń także ulega zmianom - trzeba obserwować przyrodę i do niej dostosowywać odpowiednią porę. Drzewa i krzewy posadzone w listopadzie można już delikatnie kopczykować, aby w razie konieczności strefa korzeniowa była chroniona. Jeżeli listopad jest w miarę ciepły i nie występuje ryzyko przymrozków, nadal można sadzić krzewy owocowe oraz krzewy ozdobne, np. różaneczniki. 

SZEROKI WYBÓR CEBULEK JESIENNYCH

SPRAWDŹ I ZOBACZ NASZE ODMIANY CEBULEK

Czas na porządki - Zabezpieczenie narzędzi na koniec sezonu

W listopadzie zabezpieczenie narzędzi jest jednym z istotnych obowiązków każdego ogrodnika. Narzędzia ogrodnicze należy dokładnie oczyścić z ziemi, osuszyć i naoliwić, aby nie uległy korozji. Jeśli w ogrodzie znajduje się system nawadniający, listopadzie należy opróżnić go z wody, by zapobiec zamarznięciu i pękaniu rur. Ponadto warto uporządkować szopy i garaże, aby wiosną bez problemu odnaleźć potrzebny sprzęt.

Wapnowanie gleby na jesień

W listopadzie pielęgnacja trawnika polega na ostatnim koszeniu oraz usunięciu nadmiaru filcu. Po zakończeniu sezonu można wykonać wapnowanie gleby, aby poprawić jej strukturę i zmniejszyć zakwaszenie. Ważne jest także przekopanie grządek, aby glebę wokół roślin napowietrzyć i przygotować na wiosenne uprawy. Więcej na ten temat mówiliśmy tutaj! Sprawdź - WAPNOWANIE TRAWNIKA - KIEDY, JAK I PO CO WAPNOWAĆ TRAWNIK? PRZEWODNIK KROK PO KROKU

Pielęgnacja oczka wodnego w listopadzie

W czasie przygotowania ogrodu do zimy nie możemy zapomnieć o różnych nawodnieniach, jakie są na naszej działce. Jeżeli posiadamy fontannę oraz systemy nawadniające musimy usunąć z nich całą wodę i dla pewności także przedmuchać je, aby upewnić się, że nie pozostało w nich nic. Jest to bardzo ważne ponieważ jeżeli woda pozostawiona w nich zamarzłaby, prawdopodobnie wiązałoby to się z przykrym uszkodzeniem. Listopad to ostatni moment, aby zadbać o oczka wodne i inne małe sadzawki jakie mamy w swoim ogrodzie. 

PAMIĘTASZ o kwiatach jesiennych? Zerknij na nasz artykuł KWIATY JESIENNE W OGRODZIE - praktyczny poradnik po odmianach, sadzeniu i przechowywaniu cebulek. 

Jak zabezpieczać trawnik w listopadzie przed zimą?

W listopadzie należy przygotować ogród na zimę poprzez dokładne usunięcie opadłych liści. Liście należy usuwać z trawnika, ponieważ zalegająca warstwa może prowadzić do gnicia i chorób grzybowych. Należy również usunąć opadłe liście z rabat oraz zgrabić liście wokół drzew i krzewów. Resztki roślin warto umieścić na kompoście lub zutylizować. Często są one siedliskiem szkodników oraz chorób grzybowych. Pozostawione na nim przez zimę mogą na początku nowego sezonu spowodować pleśń śniegowa, która jest uciążliwa w zwalczaniu.

Pielęgnacja trawnika w listopadzie

Jest to czas na przeprowadzenie ostatniego koszenia oraz nawożenia odpowiednim nawozem jesiennym - bogatym w potas i fosfor, ale o zmniejszonej zawartości azotu. Nawozimy takim nawozem nie później niż na początku listopada. Jeżeli chodzi o długość trawy jaką powinno się zostawić to ważne aby nie przyciąć jej zbyt krótko - 4-5 cm byłoby dobrą miarą. Niektórzy ogrodnicy przeprowadzają dodatkowo także jesienną wertykulację, ale inni uznają tylko tą wiosenną. Pora na ostatnie porządki. Nie zapomnijcie, że należy usunąć wszelkie resztki roślin, owoców i innych obumarłych części z trawnika.

Jesienne prace w ogrodzie w listopadzie - liście i co z nimi zrobić

Jeżeli chodzi o opadłe liście to przede wszystkim należy je grabić. Trzeba robić to systematycznie, ponieważ bardzo często to właśnie one są prowodyrem różnym chorób grzybowych jaki później dotykają nasze rośliny oraz trawniki. Liście takie możemy jednak wykorzystać w naszym ogrodzie - nic straconego! Niektórzy ogrodnicy używają ich także przy kopczykowaniu, a niektórzy przerabiają je na tzw. ziemię liściową. Warto jednak zaznaczyć, że do obu tych czynności nadają się jedynie liście zdrowe. Te, które posiadają znamiona chorobowe - plamistość, mączniaki i inne niepokojące objawy - należy zutylizować. Liście można składować też z innymi resztkami roślinnymi na kompoście, jednak zwykle jesienią jest ich tyle, że mogłoby to zaburzyć równowagę składników w naszym kompostowniku.

ogrodnik sprząta jesienne liście z tranika grabiami do liści w słoneczny dzień

Ziemie liściową tworzy się w bardzo prosty sposób - wystarczy po zgrabieniu liści upchnąć je do worka foliowego. Najlepiej zrobić to, kiedy są one wilgotne, ale nie jest to warunkiem koniecznym - tak a wilgoć jesteśmy w stanie zapewnić sami podlewając nieco worek. Ostatnim etapem jest zawiązanie worka kiedy jest już pełen i nakłucie kilku dziurek tak, alby zapewnić dostęp do powietrza. Na ziemię liściową nie nadają się liście orzecha włoskiego oraz kasztanowca. Tak przygotowany worek odkładamy i czekamy na efekty - niestety dość długo... Ale warto!



Grabie Taśmowe Do Liści Jakość Cena żółte Kard

GRABIE DO LIŚCI

ZOBACZ

Ochrona roślin przed mrozem i zimowanie roślin

Z okryć na zimę korzystamy zazwyczaj dopiero prze pierwszymi mrozami. Mamy do dyspozycji kaptury ochronne, agrowłókniny zimowe oraz różnego rodzaju naturalne elementy, takie jak gałązki iglaste, korę oraz tradycyjne kopczykowanie. Rośliny cebulowe możemy okryć gałązkami iglastymi - zazwyczaj jest to szybki, prosty i skuteczny sposób, a dodatkowo bardzo łatwy do usunięcia kiedy przyjdzie czas. Większe okazy o wystarczającym stopniu mrozoodporności takie jak hortensje bukietowe, powojniki i inne także kopczykujemy i powinno być to wystarczającym zabezpieczeniem przed mrozem. Jeżeli jednak chcemy zabezpieczyć je bardziej możemy skorzystać z białej agrowłókniny, a jeżeli się uda także i z kaptura ochronnego. Do takich roślin należą np. magnolie czy róże, które niedawno zostały posadzone, ale i te które nie mają mrozoodporności na wystarczającym poziomie. W celu okrywania można wykorzystać również worki jutowe i maty słomiane i słomę. Z doborem odpowiedniego typu osłony z pewnością pomoże wizyta w sklepie ogrodniczym, gdzie specjalista doradzi i pokieruje jak zrobić to w prawidłowy sposób.

Pamiętasz o PRZYCINANIU DRZEW I KRZEWÓW oraz O OPRYSKACH JESIENNYCH DRZEW OWOCOWYCH

Rośliny iglaste iglaki, choć zimozielone, nie wszystkie są odporne na mróz i niektóre ich gatunki wymagają okrycia: cyprysiki, sosna himalajska, żywotniki, rośliny uprawiane na balkonach i tarasach w donicach. Wrażliwe na mrozy będą także różaneczniki i glicynie, które trzeba odpowiednio zabezpieczyć.

Przygotowanie roślin do zimy i odpowiednie zabezpieczenie roślin jest bardzo ważne. Nie tylko w trosce przed przymrozkami, ale również dzikimi zwierzętami - takimi jak zające oraz sarny czy dziki, które chętnie obskubią nasze drzewka. Jeśli chcesz zadbać o to powinieneś wykonać w swoim ogrodzie w listopadzie solidny przegląd stanu ogrodzenia lub na prawdę bardzo skrupulatnie podejść do zabezpieczenia pędów i gałęzi roślin.

Warto pamiętać, że śnieg nie zawsze jest taki zły dla naszych roślin. Warstwy zalegającego na nich śniegu także stanowią dobrą ochronę przez zimnem wbrew pozorom. Im grubsza pierzyna je otula tym lepsza ochrona. Dotyczy to zarówno krzewów owocowych, krzewów zimozielonych, krzewów ozdobnych  i innych roślin ogrodowych.

Jakie osłony zimowe będą najlepsze dla roślin wrażliwych na mróz?

Nie wszystkie rośliny dobrze znoszą niskie temperatury, dlatego zimą należy zabezpieczyć gatunki wrażliwe na mrozy. Osłony zimowe wykonane z agrowłókniny, mat słomianych czy gałęzi drzew iglastych skutecznie ochronią delikatniejsze krzewy i młode drzewa. Szczególnie rośliny wrażliwe wymagają dodatkowego okrycia roślin, aby zapobiec ich przemarzaniu. Okrywanie roślin warto rozpocząć po pierwszych większych przymrozkach, gdy temperatura ustabilizuje się poniżej zera.

Zabezpieczenie roślin balkonowych i mebli tarasowych

Wraz z nadejściem zimy należy pomyśleć o odpowiedniej ochronie roślin balkonowych oraz mebli tarasowych. Rośliny balkonowe zimą najlepiej przenieść do chłodnego, ale jasnego pomieszczenia. W przypadku większych donic można zabezpieczyć je jutą, styropianem lub agrowłókniną. Dodatkowo rośliny warto przechowywać w osłoniętym miejscu, aby nie były narażone na bezpośrednie działanie wiatru i śniegu. Meble ogrodowe również wymagają ochrony – drewniane elementy warto zaimpregnować, a metalowe zabezpieczyć przed korozją. Z balkonów i tarasów należy uprzątnąć meble ogrodowe oraz oczyścić je, aby były gotowe na kolejny sezon.  Nie zapominajmy o narzędziach ogrodniczych, które wiernie służyły nam przez cały sezon. Teraz czas zadbać i o nie. Umyjmy je dokładnie mydłem potasowym, wyczyśćmy i odłóżmy gotowe na wiosnę

Jak wygląda listopad w ogrodzie? Podsumowanie prac ogrodowych do wykonania w listopadzie

Listopad to czas intensywnych prac ogrodniczych, które mają na celu ochronę roślin przed zimowymi warunkami. Warto pamiętać, że listopadzie warto chronić szczególnie rośliny wrażliwe, ponieważ mróz roślin może doprowadzić do ich uszkodzenia. Należy odpowiednio okrywać rośliny, wykorzystując do tego osłony zimowe i naturalne materiały, takie jak słoma.

Oprócz tego, w ogrodzie ozdobnym trzeba zadbać o przycinanie drzew i ściółkowanie, aby gleba zachowała wilgoć i składniki odżywcze. To także idealny moment na zbiory owoców takich jak winorośl oraz na ostatnie zbiory warzyw, w tym kapusty i jarmużu.

Nie można zapominać o konieczności uporządkowania przestrzeni – listopadzie należy przygotować ogród do zimy, usunąć resztki roślin, zabezpieczyć korzenie roślin, a także zadbać o rośliny wodne i rośliny balkonowe zimą. Połowa listopada to czas na ostatnie działania, natomiast ostatni tydzień listopada to już końcowe prace porządkowe, które pozwolą wejść w zimowy sezon ze spokojem.

Nie przegap okazji.
Zapisz się do naszego newslettera.