Rozsada umożliwia pozyskanie młodych roślin, które następnie sadzimy w gruncie. Choć jest nieco bardziej absorbująca, niż wysiew bezpośrednio do miejsca docelowego, to pozyskanie zdrowej rozsady w domowych warunkach, jest jak najbardziej możliwe. Jakie są korzyści z produkcji rozsady i po co właściwie się ją robi?
Na czym polega rozsada i co to jest
Uprawa rozsady umożliwia wyhodowanie roślin, które w odpowiednim terminie sadzimy w gruncie. Robi się ją głównie w przypadku warzyw, które do prawidłowego rozwoju wymagają wysokich temperatur oraz charakteryzują się długim okresem wegetacji. Rozsada znacznie skraca czas oczekiwania na pierwsze plony, dzięki czemu zdecydowanie szybciej doczekamy się warzyw z własnego ogródka. Ponadto, pozyskane plony są lepszej jakości i bardziej obfite.
Przykłady warzyw, które hoduje się wyłącznie z rozsady to między innymi: pomidor, papryka, seler, kalafior i kapusta. Do gruntu powinniśmy je sadzić dopiero wtedy, gdy nie występuje ryzyko przymrozków, czyli nie wcześniej, niż w drugiej połowie maja.
Produkcję rozsady można zacząć już w połowie lutego, w zależności od potrzeb konkretnego gatunku. Jako pierwsze powinny być wysiewane bób, karczochy oraz por. Następnie wysiewamy większość odmian sałaty, selery, brokuły, a na końcu ogórki, dynie, czy pomidora.
Domowa hodowla, wbrew pozorom, nie jest dużym obciążeniem finansowym, a kiełkujące rośliny stanowią niemały powód do dumy dla każdego ogrodnika. Co więcej, nie jest również zabiegiem skomplikowanym.
Rozsada krok po kroku
Pojemniki do wysiewu nasion
Do wysiewu nasion mogą służyć niemal wszystkie, niewielkie pojemniki, między innymi doniczki, skrzyneczki, plastikowe lub biodegradowalne celulozowo-torfowe wielodoniczki. Ogromną zaletą tych ostatnich jest możliwość umieszczenia ich w gruncie razem z rośliną, ponieważ z upływem czasu ulega całkowitemu rozkładowi. Co więcej, ograniczamy ryzyko uszkodzenia delikatnych korzonków podczas wyjmowania sadzonki z doniczki.
Do jednej doniczki lub pojemniczka wysiewamy 2-3 nasionka, by po wykiełkowaniu pozostawić najsilniejszy okaz.
Ciekawym i często stosowanym sposobem jest miniszklarnia, która pozwala osiągnąć mikroklimat korzystny do kiełkowania nasion.
Podłoże pod rozsadę
Odpowiednio przygotowane podłoże to niemal połowa sukcesu. Najlepsze będzie podłoże próchnicze i lekkie, z dodatkiem torfu lub piasku, o odczynie zbliżonym do obojętnego, a także bogate w niezbędne składniki pokarmowe. Zadbanie o tę kwestię pozwoli na prawidłowy rozwój roślin, właściwe rozwinięcie systemu korzeniowego, a także ich część nadziemną.
Samodzielne uzyskanie dobrze zbilansowanej ziemi może być kłopotliwe, dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie kupno w sklepie ogrodniczym profesjonalnego podłoża do wysiewu nasion.
Stanowisko na rozsadę
Kiełkujące rośliny potrzebują stanowiska ciepłego oraz bardzo jasnego. Optymalną temperaturą, jaką należy zapewnić roślinom, jest przedział od 18 do 25ºC. Zbyt mała ilość światła spowoduje osłabienie oraz wiotkość kiełków. Zalecanym sposobem jest przykrycie rozsady plastikową osłoną, ewentualnie folią, dzięki czemu uzyskamy korzystny mikroklimat.
Podlewanie rozsady
Jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jest podlewanie. Należy pamiętać, aby robić to ostrożnie, by nie wypłukać drobnych nasion. Zbyt intensywne nawadnianie naszej małej uprawy grozi również nadmiernym zalaniem podłoża, a w konsekwencji – gniciem nasion. W momencie, gdy kiełki wypuszczą pierwsze listki, unikamy ich zamaczania, ponieważ zbyt duże nasłonecznienie mogłoby przyczynić się do poparzenia. Najlepiej podlewać rozsadę systematycznie, aczkolwiek umiarkowanie, po uprzednim, delikatnym przeschnięciu wierzchniej warstwy podłoża.
Hartowanie siewek pod rozsadę
Warzywa, które w pierwszej fazie uprawiamy w szklarnianych, ciepłych i korzystnych warunkach, należy zahartować przed posadzeniem do gruntu. Pozwoli to roślinie zaadaptować się do warunków panujących w ogrodzie.
Aby zahartować młode siewki, na 10 - 14 dni przed wysadzeniem do gruntu, należy zmniejszyć podlewanie. Ponadto, niezbędne jest obniżenie temperatury poprzez wietrzenie – dobre efekty przynosi wystawianie pojemników na zewnątrz, oczywiście pod warunkiem, że pogoda sprzyja takim zabiegom. Na początek wystarczy kilka godzin, następnie, na krótko przed wysadzeniem, zostawiamy pojemniki na zewnątrz na 2-3 noce.
Wysadzanie młodych roślin do gruntu
Termin sadzenia do gruntu, w zależności od konkretnego gatunku, przypada mniej więcej na drugą połowę maja, kiedy minie ryzyko wiosennych przymrozków.
Podczas sadzenia trzeba zwrócić szczególną uwagę na właściwe odstępy między roślinami. Sposób uprawy oraz zasady sadzenia danej rośliny można uzyskać bezpośrednio z opakowania nasion lub od sprzedawcy, u którego robiliśmy zakupy. Niewłaściwe sadzenie delikatnych roślin oraz zbyt duże zagęszczenie sprawiają, że sadzonki zagłuszają się nawzajem, co przekłada się na zahamowanie wzrostu oraz mniej obfite plonowanie.
Warto zaznaczyć, że dla roślin wysokich, które wymagają specjalnych podpór, mocujemy w ziemi paliki od razu podczas sadzenia. Przełożenie palikowania na późniejszy termin, gdy rośliny będą wyższe, grozi uszkodzeniem korzeni. Bezpośrednio po sadzeniu oraz w początkowym okresie trzeba zadbać o regularne podlewanie rośliny, tak, by podłoże było stale wilgotne.