Szalotka – czym różni się od cebuli?

Spis treści:

• Najpopularniejsze odmiany cebuli
• Czym jest szalotka?
• Cudowne właściwości szalotki
• Zastosowanie szalotki w kuchni
• Różnice w uprawie między szalotką a cebulą zwyczajną
• Szalotka – sadzenie i zbiory
• Inne różnice pomiędzy cebulą zwyczajną a szalotką

Cebula to jedno z popularniejszych warzyw, które stosuje się we wszystkich kuchniach świata. Można ją kupić dosłownie wszędzie. Znajdziemy ją na warzywniakach, w sklepach, na bazarach. Kosztuje grosze, gdyż jej uprawa nie jest specjalnie pracochłonna. Aktualnie cebula nie kojarzy się tylko z ciężką, chłopską kuchnią. Stosowana jest wielu potrawach, niekoniecznie jako dodatek do ziemniaków lub kiełbasy. Najczęściej jest dodatkiem, jednak może stanowić podstawę dania, czego przykładem jest niezwykle pyszna i bardzo niedoceniana zupa cebulowa.

Najpopularniejsze odmiany cebuli

Cebula posiada wiele odmian. Najbardziej znanymi z nich są:

• cebula żółta, niekoniecznie lubiana przez wszystkich ze względu na swój ostry smak i charakterystyczny aromat,
• cebula czerwona posiada bordowo fioletowy miąższ, a jej smak jest dużo delikatniejszy niż cebuli żółtej, stosuje się ją niezwykle często w kuchniach śródziemnomorskich,
• cebula cukrowa to odmiana idealna dla osób, które nie lubią smaku i aromatu zwyczajnej cebuli, jest dużo łagodniejsza, posiada niemal słodki smak i śnieżnobiały miąższ, najlepsza w smaku na surowo,
• cebula dymka to bardzo małej wielkości cebulki, młode, zazwyczaj sprzedawane w pęczkach wraz ze szczypiorkiem, dymka idealnie sprawdza się jako dodatek do pieczeni, spotyka się ją również w postaci marynowanej. Dymka nie nadaje się do smażenia, ponieważ gorzknieje.
• cebula czosnkowa charakteryzuje się czosnkowym aromatem, lekko mocniejsza od dymki i cebuli cukrowej, jednak i tak łagodniejsza od zwyczajnej,
• szalotka, zwana inaczej cebuloczosnkiem.

Czym jest szalotka?

Szalotka to odmiana cebuli, nazywana inaczej czosnkiem szalotką czy czosnkiem aksalońskim. Posiada wiele właściwości i wartości odżywczych, które doceniane są szczególnie na Bliskim Wschodzie, skąd pochodzi. W Eurpopie szalotka pojawiła się w XV wieku, natomiast współczesnym największym europejskim producentem szalotki są Francja, Belgia, Włochy oraz Holandia. W Polsce cebuli szalotki używa się głównie amatorsko, jednak łatwość jej uprawiania powoli przekonuje rodaków do szerszego zastosowania tej rośliny. Cebula czosnkowa bogata jest w witaminy A, B, C, E, a także białko i węglowodany. Ponadto nie brakuje w niej drogocennego magnezu, fosforu, wapnia, potasu, miedzi, żelaza, jodu i selenu.

Cudowne właściwości szalotki

Czosnek aksaloński posiada wiele fantastycznych właściwości, które przemawiają, by włączyć go do naszej diety. Potencjalnie szalotka ma działanie przeciwnowotworowe – zawiera allicynę, bardzo ważny antyoksydant, który zmniejsza ryzyko występowania nowotworów.

Szalotka jest polecana osobom posiadającym problemy z układem pokarmowym. Działa bakteriobójczo, wspomaga zwalczanie bakterii zwanej Helicobacter pylori, dlatego warto włączyć ją do diety i profilaktyki wrzodów żołądka oraz dwunastnicy.

Obniżanie poziomu cholesterolu to kolejne pozytywne oddziaływanie szalotki na organizm człowieka. Czosnek aksaloński zawiera flawonoidy, które pozytywnie wpływają na pracę serca i poprawiają funkcjonowanie układu krwionośnego.

Szalotka posiada duże ilości witaminy C, które wzmacniają odporność organizmu. Spożywane tego rodzaju cebuli wskazane jest głównie w okresie jesienno – zimowym, kiedy nasza odporność najbardziej narażona jest na bakterie i drobnoustroje. Szalotka skutecznie zapobiega infekcjom, a najwięcej witaminy C znajduje się w szczypiorze czosnku aksalońskiego.

Szalotka polecana jest bardzo na diecie odchudzającej. Posiada niewiele kalorii, a przy tym dostarcza wielu cennych składników odżywczych. Skutecznie dezynfekuje organizm, gdyż posiada także działanie bakteriobójcze, dlatego po włączeniu jej do diety będziemy mogli cieszyć się oczyszczonym ciałem.

Zastosowanie szalotki w kuchni

Szalotka posiada długie, rurkowate liście, które wykorzystuje się jako szczypior. Sama cebulka swoim zapachem i wyglądem bardzo przypomina czosnek (stąd jej nazwa). Formuje się w zbiór niewielkich, podłużnych, ułożonych jedna obok drugiej cebulek. Czosnek aksaloński w smaku nie jest tak ostry jak cebula zwyczajna, charakteryzuje się łagodnością, jakiej brakuje również czosnkowi. Szalotka ma lekki posmak czosnku i przyjemny, wyjątkowy aromat. Doskonale sprawdza się jako dodatek do sałatek, sosów, pieczeni. Nadaje się również do marynowania. Warto pamiętać, że szalotka poddana obróbce termicznej może utracić część wartości odżywczych, tak ważnych dla naszego organizmu. Szalotki mogą między sobą różnić się wielkością. To również wpływa na ich smak. Mniejsze są łagodniejsze, natomiast większe – ostrzejsze.

Różnice w uprawie między szalotką a cebulą zwyczajną

Szalotka jest bardzo podobna do zwyczajnej cebuli (wygląd, smak), jednak różni się sposób ich uprawy. Zwyczajna cebula jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku tworzy cebulę, natomiast w drugim kwiatostan i nasiona. Cebula zwyczajna posiada jeden stożek wzrostu i zawiązuje jedna, dużą cebulę. Można ją  rozmnażać za pomocą siewu oraz jako rozsadę.

Szalotka to roślina trwała, choć często brana jest w naszym kraju za roślinę jednoroczną lub dwuletnią. Podczas wegetacji wokół głównej cebuli tworzy się gniazdo mniejszych cebulek potomnych. Dzięki temu szalotka posiada kilka wierzchołków wzrostu. Szalotka posiada grubszą łuskę niż cebula zwyczajna, co ułatwia jej przechowywanie.

Szalotka jest mniej wymagającą odmianą cebuli, aniżeli cebula zwyczajna. Rośnie szybko, tworzy płaski system korzeniowy oraz potrzebuje żyznej, próchniczej i zasobnej w składniki odżywcze gleby. Ziemia przeznaczona pod jej uprawę nie może być zbyt sucha, ponieważ wtedy roślina skarleje. Z drugiej jednak strony nie może być zbyt mokro, gdyż cebulka szybko zgnije. Najlepszym podłożem dla uprawy szalotki jest gleba przepuszczalna, lekko wilgotna. Podwyższona wilgotność jest niezwykle istotna podczas początkowego okresu wzrostu. Kiedy sadzimy wiosną szalotkę i jest sucho, musimy koniecznie pamiętać o jej podlewaniu. Latem, przed zbiorami, szalotka potrzebuje mniej wody oraz więcej ciepła i słońca. Wtedy lepiej i dłużej pozwala się przechowywać. Niezwykle ważne podczas planowania uprawy szalotki jest fakt, że ta odmiana cebuli nie może być posadzona w miejscu wcześniej zajmowanym przez inne warzywa cebulowe. Takie działanie zmniejsza ryzyko wystąpienia wspólnych chorób i szkodników. Szalotka, w przeciwieństwie do cebuli zwyczajnej, nie potrzebuje okrywania

Szalotka – sadzenie i zbiory

Szalotkę sadzi się w pierwszej połowie kwietnia. Rozstaw cebulek zależy od ich wielkości, jednak mniej więcej wynosi od 20 – 30 x 10 – 15. Jeśli chcemy dość szybko zebrać cebulkę, musimy posadzić większe okazy. Minimalna średnica to 20 mm. Jednak jeśli nie zależy nam na wczesnym zbiorze, możemy sadzić mniejsze cebulki.

Sadzenie szalotki z nasion nie powinno odbywać się zbyt pochopnie. Nie jest to szybko rosnące warzywo. Szalotka szybko mogłaby zostać zagłuszona przez chwasty, dlatego zaleca się rozpocząć siew na rozsadniku. Wysadzanie najlepiej przeprowadzić wtedy, gdy roślina wytworzy 2 lub 3 liście. Następuje to po ok. 4 – 6 tygodniach. Wysiewanie z nasion jest niezwykle pracochłonne, dlatego amatorzy raczej nie stosują tego metody. Mimo to mamy bardzo duży wybór w nasionach zagranicznego pochodzenia. Podpowiadamy jak skutecznie podlewać nasze warzywa w ogrodzie w tym artykule Jak podlewać warzywa, żeby lepiej rosły? do którego zachęcamy do przeczytania. 

Dojrzałość fizjologiczną szalotka osiąga około połowy lipca. Ten moment zazwyczaj jest bardzo dosadnie akcentowany, gdyż właśnie wtedy załamuje się szczypior oraz pojawia się sucha łuska. Jeśli cebula ma iść do przechowywania, należy ją zebrać w momencie, kiedy szczypior jest jeszcze zielony i w połowie załamany. Szczypior powinien zostać obcięty na wysokości 5 -8 cm od wierzchołka cebulki. Następnym krokiem jest dosuszanie cebulki i przechowywanie w ten sam sposób co czosnek – w suchym, przewiewnym miejscu, w temperaturze powyżej 18 stopni C.

Opóźnione zbiory to ryzyko, że gniazda zaczną rozpadać się na pojedyncze cebule, które rozpoczną ukorzenianie. Jeśli cebulki nie zostaną zebrane, rozpocznie się okres wzrostu po zakończeniu spoczynku fizjologicznego. Chyba, że w naszym ogródku pojawi się nieposdziewany gość którego musimy się pozbyć. Turkuć podjadek – jak pozbyć się turkucia podjadka?

Szalotka, czy wysiewać z nasion

Szalotka wysiewana z nasion może osiągać dojrzałość nieco później, około sierpnia. Tę fantastyczną odmianę cebuli można zbierać także dużo wcześniej, w kwietniu lub maju, jeśli chcemy skorzystać tylko i wyłącznie z samego szczypioru.



Amistar 250SC Warzywa 5ml Target

Środek grzybobójczy, do stosowania głównie zapobiegawczego w zwalczaniu chorób grzybowych roślin rolniczych i warzywnych.

Sprawdź naszą ofertę

Inne różnice pomiędzy cebulą zwyczajną a szalotką

Szalotka w porównaniu do zwykłej cebuli posiada krótszy okres wegetacji. Ponadto czosnek aksalońki znany jest z rewelacyjnego przechowywania. Może przetrwać bardzo długi czas. Łatwość wegetacji szalotki to kolejna różnica między cebulami. Szalotka jest mniej wymagająca i każdy może wyhodować ją w swoim ogródku.

Szalotka, w porównaniu do zwykłej cebuli, posiada mniejsze główki. Wielkością przypomina czosnek oraz posiada lekki, czosnkowy zapach.

Cebula zwyczajna jest dużo ostrzejsza od szalotki i posiada intensywniejszy smak i aromat. Nie wszyscy mogą z niej korzystać, osoby bardziej wrażliwe powinny skusić się na łagodną, przepyszną i wartościową szalotkę.

Szalotka, ze względu na uprawę w naszym klimacie, w przeciwieństwie do cebuli nie wytwarza nasion, które i tak odznaczają się małą żywotnością i nie gwarantują powodzenia dalszej uprawy.